Op 28 februari 2022 is het legalisatieprogramma PAS-meldingen (Legalisatieprogramma) van start gegaan. Het Legalisatieprogramma heeft als doel het legaliseren van de activiteiten die op basis van zogenoemde ‘PAS-meldingen’ plaatsvinden. In dit artikel lichten wij het Legalisatieprogramma kort toe.
Gedurende het Programma Aanpak Stikstof (PAS) konden ondernemers van activiteiten met een beperkte stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden onder voorwaarden volstaan met een melding op grond van de Wet natuurbescherming (Wnb). In 2019 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling) geoordeeld dat het PAS in strijd is met de Europese Habitatrichtlijn en dus niet gebruikt had mogen worden bij besluitvorming en het geven van toestemmingen. Voor de PAS-melders betekende dit dat hun activiteiten geheel of gedeeltelijk illegaal konden zijn.
De Minister voor Natuur en Stikstof heeft samen met de provincies de opdracht gekregen ervoor te zorgen dat de activiteiten en projecten die op grond van het PAS zonder natuurvergunning plaatsvinden te legaliseren. Uit het Legalisatieprogramma blijkt voor welke activiteiten of projecten alsnog een natuurvergunning kan worden verleend en voor welke dat niet nodig is, omdat bijvoorbeeld significante gevolgen op de Natura 2000-gebieden zijn uitgesloten.
Binnen een termijn van drie jaar na het vaststellen van het Legalisatieprogramma (28 februari 2022) moeten alle maatregelen ten behoeve van de legalisatie zijn genomen.
Het Legalisatieprogramma ziet nog niet op meldingsvrije activiteiten. Naar verwachting wordt het Legalisatieprogramma in de loop van 2022 hierop aangepast.
Voordat voor alle activiteiten en projecten voldoende ruimte beschikbaar is moeten maatregelen getroffen worden. Hiervoor zijn op dit moment de volgende maatregelen bekend gemaakt:
Dit worden de bronmaatregelen genoemd. De regelingen zijn beëindigingsregelingen en opkoopregelingen voor veehouders die willen stoppen.
Voor het legaliseren van activiteiten en projecten wordt gebruik gemaakt van het Stikstofregistratiesysteem (SSRS). Van de ruimte die vrij komt wordt eerst 30% afgeroomd. De overige 70% komt in het SSRS. In het Legalisatieprogramma zijn afspraken opgenomen over in welke volgorde de ruimte uit het SSRS wordt uitgegeven en aan welke activiteiten de ruimte uit een specifieke bronmaatregel wordt uitgegeven. Zo wordt onder andere gekeken naar de locatie waar de ruimte ontstaat én of tegen de PAS-melder een handhavingsverzoek is ingediend.
De ruimte die ontstaat uit de Srv wordt name gebruikt voor woningbouw en zeven grote infrastructurele projecten binnen het Meerjarenprogramma, Infra, Structuur, Ruimte en Transport (MIRT).
Naar verwachting zal de Lbv de meeste depositieruimte opleveren. De Lbv wordt in twee tranches opengesteld. Met name de eerste tranche is relevant, omdat de tweede tranche niet tijdig genoeg depositieruimte op gaat leveren. De ruimte uit de tweede tranche is waarschijnlijk pas beschikbaar na verloop van de drie jaren termijn. De depositieruimte die vrijkomt uit de Lbv is bestemd voor alle veehouders (sector pluimvee, rundvee en varkens).
Met de Rpav wordt specifiek gekeken naar piekbelasters op Natura 2000-gebieden. Gedacht kan worden aan bedrijven die naast Natura 2000-gebieden gelegen zijn. Ook de Rpav wordt in twee tranches opengesteld. De stikstofdepositieruimte die ontstaat met deze regeling komt naast het legaliseren van meldingen ook aan bod voor woningbouw en het MIRT.
Het is de taak van de provincies om te verifiëren of een PAS-melder in aanmerking komt voor legalisatie. Daarvoor moet o.a. voldaan zijn aan een aantal voorwaarden: gegevens worden gecheckt en geactualiseerd; de huidige activiteit wordt vergeleken met de gemelde activiteit; én er wordt gecheckt of de PAS-melding een depositie van niet meer dan 1,0 mol/ha/jr betrof.
Uit het onderzoek door de provincie moet blijken of een PAS-melding in aanmerking komt voor legalisatie. De provincie concludeert ook of intern salderen mogelijk is of dat een PAS-melding stikstofruimte nodig heeft. In beide gevallen is rechtszekerheid krijgen het uitgangspunt.
In het geval van intern salderen is de PAS-melding niet vergunningplichting. De ondernemer kan hiervan een mededeling ontvangen van de provincie, maar de ondernemer mag ook vragen om een positieve afwijzing. Een positieve afwijzing geeft meer rechtszekerheid omdat het juridisch gezien dezelfde waarde heeft als een vergunning. Tegen een positieve afwijzing staat bezwaar en beroep open.
Heeft de ondernemer wel een vergunning nodig? Dan wordt de ondernemer hiervan op de hoogte gebracht en krijgt de ondernemer opnieuw bericht wanneer voor de activiteit of het project afdoende ruimte beschikbaar is. De ondernemer kan vanaf dat moment de aanvraag voor de vergunning indienen. Een ondernemer moet berichtgeving van de provincie over de beschikbare ruimte afwachten voordat een aanvraag kan worden gedaan.
Wil je in aanmerking komen voor legalisatie van dien je je aan te melden bij de Rijkdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Om tijdig stikstofdepositieruimte beschikbaar te hebben, moet je je bij RVO aanmelden voor 1 december 2022. Aanmelden kan via https://mijn.rvo.nl/PAS-meldingen.
Wilt u meer weten over het legalisatieprogramma PAS-meldingen, neem dan contact met ons op. Jan Teun Fuller of Jasminke Meester helpen u graag verder.
auteur:
Jasminke Meester
jhmeester@benthemgratama.nl
+31 (0)6 820 539 52
auteur:
Jan Teun Fuller
jtfuller@benthemgratama.nl
+31 (0)6 510 062 23