Roepnaam of de naam die in je paspoort staat? Of wat als je niet blij bent met je eigen voornaam? Of met de naam die je zelf als ouder eerder aan je kind hebt gegeven? In deze blog lees je meer over de mogelijkheden om een voornaam te wijzigen.
Vijftig jaar geleden was het heel gebruikelijk om met een andere naam te worden aangesproken dan de naam die in je paspoort stond. Dat komt doordat mensen vaak werden vernoemd naar hun (over)grootouders en die naam in de praktijk vaak verkort werd (Cornelis werd Cor of Kees) terwijl soms ook al op het geboortekaartje een andere roepnaam werd gekozen. “Maar nu gebeurt dat steeds minder”, weet naamkundige Bloothooft. “Voor de jongere generaties is de roepnaam vaak hetzelfde als de voornaam in het paspoort, want naamgeving is nu echt een vrije keuze van de ouders en er is geen reden om dan weer een andere roepnaam te kiezen.
Over de voornaam van iemand kan veel gezegd worden en het komt ook regelmatig voor dat er redenen zijn om de naam die je ouders je bij je geboorte hebben gegeven nadien te willen wijzigen. Gelukkig kan dat ook.
Op grond van artikel 1:4 lid 4, eerste en tweede volzin, Burgerlijk Wetboek (BW) kan op verzoek van de betrokken persoon of zijn wettelijke vertegenwoordiger wijziging van de voornaam worden gelast door de rechtbank. Voornamen dienen er toe personen binnen hun familie en in het maatschappelijk verkeer te identificeren. In die zin zijn voornamen een middel van persoonlijke en emotionele identificatie en hebben daarmee betrekking op een ieders privéleven en familie- en gezinsleven in de zin van artikel 8 van het Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Het recht van ouders om de voornaam van hun kind te kiezen valt eveneens onder de reikwijdte van artikel 8 EVRM.
De wetgever heeft het in de eerste plaats aan de aangever (lees: de ouders) gelaten om de voornaam van het kind te kiezen. Zij mogen derhalve ook een verzoek tot wijziging van de voornaam doen. Je kunt zelf uiteraard ook een verzoek tot wijziging van je eigen naam doen. Voor dergelijke wijzigingen dient een voldoende zwaarwichtig belang te bestaan, zodat dit dient te prevaleren boven het algemeen belang bij het ongewijzigd blijven van de registers van de burgerlijke stand. Het belang voor de wijziging moet goed worden onderbouwd.
De vraag wanneer er sprake is van een voldoende zwaarwichtig belang, wordt niet in de wet en de wetsgeschiedenis beantwoord, maar kan worden afgeleid uit de jurisprudentie. Algemeen geaccepteerde redenen voor een wijziging van de voornaam zijn adoptie, betekenis van een Nederlandse voornaam in het buitenland of van een buitenlandse voornaam in Nederland, geslachtswijziging, gepest worden met de voornaam, religie of psychisch lijden onder een bepaalde voornaam. Meer hierover lees je op de website van de rechtspraak.
Wanneer je als ouders na verloop van tijd spijt hebt van de gekozen voornaam van jouw kind, bijvoorbeeld omdat het is vernoemd naar een familielid waar geen contact meer mee is, zijn er ook soms mogelijkheden om tot wijziging over te gaan. Het is belangrijk voor een kind dat de beide ouders vrede hebben bij een voornaam van hun kind en dat een kind geen vervelend gevoel heeft bij zijn naam.
De rechter beoordeelt het verzoekschrift meestal zonder dat een mondelinge behandeling wordt gepland. Dat is anders als een verzoekschrift veel vragen oproept bij de rechter. Het is dus van belang om het verzoek goed te onderbouwen. Na de beschikking volgt een beroepstermijn van drie maanden. Als die is verstreken, zal de rechtbank de ambtenaar van de burgerlijke stand verzoeken de voornaamswijziging (de beschikking) als een latere vermelding aan de akte van geboorte toe te voegen, overeenkomstig artikel 1:20a lid 1 BW. Vanaf dat moment is de voornaamswijziging officieel en kan een nieuw paspoort worden aangevraagd.
Wanneer je een voornaamswijziging overweegt, denken onze advocaten familierecht graag met je mee.
auteur:
Kim Dijks-Bouwknegt
kdijks@benthemgratama.nl
+31 (0)6 220 741 40