In de bouwpraktijk zien we regelmatig dat de aannemer op basis van een mondelinge afspraak meerwerk verricht en de opdrachtgever vervolgens weigert de kosten die daarmee gepaard gaan te betalen. Ook zien we met enige regelmaat discussie ontstaan over werkzaamheden die zijn overeengekomen, maar op verzoek van de opdrachtgever niet zijn uitgevoerd. In deze blog leest u meer over meer- en minderwerk en worden daarover enkele praktische tips gegeven.
Meerwerk
Bij meerwerk gaat het om door de opdrachtgever gewenste toevoegingen of veranderingen in het overeengekomen werk. Dat staat met zoveel woorden in de wet in artikel 7:755 Burgerlijk Wetboek (BW).
Hoofdregel: u hebt alleen recht op een prijsverhoging als u tijdig hebt gewaarschuwd voor de noodzaak daarvan
Toevoegingen of veranderingen waarmee de opdrachtgever heeft ingestemd geven u niet zomaar recht op een hogere prijs. Daarvoor is in principe vereist dat u de opdrachtgever hebt gewaarschuwd voor de noodzaak van een prijsverhoging als gevolg van de toevoegingen of veranderingen. Waarschuwen is de hoofdregel en dat moet tijdig. Er is sprake van een tijdige waarschuwing als de opdrachtgever nog de mogelijkheid heeft om af te zien van (een gedeelte van) de meerwerkopdracht, zodat hij de daarmee gemoeide verhoging van de prijs kan vermijden.
Uitzondering: als de opdrachtgever de noodzaak van een prijsverhoging uit zichzelf had moeten begrijpen hebt u ondanks het niet of niet tijdig waarschuwen toch recht op een prijsverhoging
Als u niet tijdig hebt gewaarschuwd, hebt u in principe geen recht op een verhoging van de prijs. Dat is echter anders als de opdrachtgever de noodzaak van een prijsverhoging uit zichzelf had moeten begrijpen. Voor die beoordeling is de mate van deskundigheid die u aan de zijde van de opdrachtgever mocht verwachten van groot belang. Laat de opdrachtgever zich bijstaan door een deskundige, dan kan hij zich minder snel erop beroepen dat hij niet behoefde te begrijpen dat de toevoegingen of veranderingen een verhoging van de prijs tot gevolg hadden. Dat geldt ook als de opdrachtgever zelf als deskundig kan worden beschouwd. Verder is inmiddels duidelijk dat niet vereist is dat de opdrachtgever ook inzicht had in de omvang van de prijsverhoging of de (concreet) te verwachten meerkosten.
Een praktische tip
Bij betwisting moet u als aannemer aantonen i) dat sprake is van een toevoeging of verandering in het overeengekomen werk (meerwerk), ii) dat de opdrachtgever deze toevoeging of verandering heeft opgedragen en iii) dat u tijdig hebt gewaarschuwd voor de noodzaak van een prijsverhoging of dat de opdrachtgever die noodzaak uit zichzelf had moeten begrijpen. Duidelijk mag zijn dat u hierbij gemakkelijk tegen bewijsrechtelijke problemen aan kunt lopen. U doet er daarom verstandig aan om meerwerk schriftelijk overeen te komen met uw opdrachtgever.
Minderwerk
Anders dan bij meerwerk bevat de wet geen regeling over minderwerk. Bij minderwerk gaat het dikwijls om situaties waarin de opdrachtgever het werk toch niet of slechts vereenvoudigd wenst uit te laten voeren. Het minderwerk wordt dan door hem opgedragen. Er kan evenwel ook sprake zijn van niet door de opdrachtgever opgedragen minderwerk. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als de aannemer materialen van mindere kwaliteit levert en aanbrengt of als de opdrachtgever in het werk begrepen werkzaamheden alsnog zelf uitvoert. In dergelijke situaties handelt een van beide partijen vanuit zichzelf.
Soms zal u de opdracht tot minderwerk mogen beschouwen als gedeeltelijke opzegging
Indien u meewerkt aan een vermindering van de opdracht, kan er meestal vanuit worden gegaan dat u ook instemt met een evenredige prijsvermindering. Soms zal u de opdracht tot minderwerk echter mogen beschouwen als een gedeeltelijke opzegging van de aannemingsovereenkomst. Dat is voor u gunstiger, omdat de opdrachtgever dan in beginsel gehouden is aan u te voldoen de overeengekomen aanneemsom minus de besparingen die voor u uit de opzegging voortvloeien. Wanneer sprake is van een gedeeltelijke opzegging is steeds afhankelijk van de omstandigheden van het geval en valt in het algemeen niet te zeggen.
Een praktische tip
Met name als u al kosten hebt gemaakt doet u er verstandig aan niet zonder meer in te stemmen met minderwerk en een evenredige prijsvermindering. Als aannemer hebt u per slot van rekening mogelijk recht op het overeengekomen bedrag minus de besparingen. Verder kan het raadzaam zijn om in de aannemingsovereenkomst al een bepaling op te nemen die u recht geeft op enige financiële compensatie in geval van minderwerk. Op deze wijze voorkomt u (onnodige) discussies.
Mocht u naar aanleiding van deze blog nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met de sectie Bouw & Vastgoed.
auteur:
Marc Vink
mvink@benthemgratama.nl
+31 (0)6 205 743 39