Wanneer je een nieuw werk aanneemt spreek je in de meeste gevallen af in welke termijn je het werk zult opleveren. Dit is relevant om zodoende de planning en administratie – ook ten aanzien van andere werken – op orde te hebben. Daartegenover heeft de opdrachtgever er belang bij te weten wanneer het werk in gebruik kan worden genomen; bijvoorbeeld wanneer de verhuizing kan plaatsvinden. De termijn kan op verschillende manieren worden bepaald. Het is mogelijk om een bepaalde datum te kiezen of een tijdsduur zoals twaalf kalendermaanden. Het is ook mogelijk om een aantal werkbare dagen te kiezen.
In dit artikel leggen wij uit wat werkbare dagen zijn en wanneer je daar gebruik van maakt.
Allereerst de definitie van werkbare dagen. Om de definitie van werkbare werkdagen te kunnen uitleggen moet eerst uitgelegd zijn wat werkdagen zijn. In het algemeen wordt onder werkdagen verstaan alle dagen die niet zaterdagen en zondagen zijn of algemeen erkende, dan wel door de overheid, in de CAO, door de directie of de OR aangewezen rust- en feestdagen. Zie bijvoorbeeld artikel 5 van de (model)aannemingsovereenkomst van Woningborg en artikel 11 van de bijbehorende algemene voorwaarden. Ook in het Aedes-model wordt gebruik gemaakt van werkbare dagen voor het bepalen van de bouwtijd. De UAV 2012 biedt de mogelijkheid om werkbare dagen te gebruiken als bouwtijd.
In de regel houd je dan de doordeweekse dagen over mits die dag geen rust- of feestdag is. Een kalenderjaar heeft in het algemeen ongeveer 180 werkbare dagen.
Vervolgens moet worden bepaald wanneer een werkdag ook werkbaar is. Je kan namelijk niet op alle dagen werken. Verschillende omstandigheden kunnen hiervan de oorzaak zijn: vrieskou, storm, staking of het ontbreken van vergunningen. Wanneer op een dag jouw werknemers of machines langer dan vijf uur niet kunnen werken wordt aangenomen dat sprake is van een niet werkbare dag. Je moet telkens alle omstandigheden afwegen bij het oordeel of een werkdag niet werkbaar is. Als een woning bijvoorbeeld inmiddels wind- en waterdicht is dan zal een werkdag minder snel niet-werkbaar zijn enkel door regenval.
Wij adviseren aannemers op de bouwplaats een registratie van de werkdagen bij te houden. Daar dient in ieder geval in te staan: (1) de stand van het werk per dag, (2) de weeromstandigheden, (3) na-ijleffecten van weersomstandigheden, (4) werkzame personeel/machines en (5) of de opdrachtgever opmerkingen heeft op de registratie.
Met het gebruik van werkbare dagen als termijn voor oplevering is de termijn – en eigenlijk het verstrijken daarvan – minder gevoelig voor consequenties in verband met vertragende omstandigheden.
Ter vergelijking: wanneer je een termijn opneemt van drie maanden of een concrete datum en het gaat plotseling een week hard vriezen met vervolgens twee dagen storm, dan blijft je termijn ongewijzigd. Per saldo heb je zeven dagen minder om het werk op te leveren. Deze dagen worden niet gecompenseerd. In dat geval moet je verlenging van de bouwtijd vragen aan de opdrachtgever. Verlenging kan worden gevraagd als er sprake is van overmacht, vertragende omstandigheden aan de zijde van de opdrachtgever of door of namens de opdrachtgevers bestekwijzigingen of wijzigingen in de uitvoering van het werk. Pas wanneer de opdrachtgever met de verlening akkoord gaat wordt de bouwtijd verlengd.
Wanneer in hetzelfde geval een termijn van negentig werkbare dagen is afgesproken dan tellen de zeven dagen vrieskou en storm niet mee. Als de termijn aanvangt op zes juni zou deze in een normale situatie aflopen op zeven oktober. Doordat de dagen met vrieskou en storm niet mee tellen wordt de nieuwe datum waarop het werk klaar moet zijn achttien oktober.
In de overeenkomst moet worden vastgelegd welke omstandigheden invloed kunnen hebben op de bouwtijd. Zo is het onder andere van belang om op te nemen dat meerwerk verlenging van de bouwtijd tot gevolg kan hebben. Wanneer vervolgens sprake is van meerwerk dan is het aan de aannemer om de opdrachtgever te vermelden dat het meerwerk verlenging van de bouwtermijn tot gevolg heeft.
Wij adviseren om de termijn van de bouwtijd ruim aan te nemen. Uit de praktijk blijkt dat altijd meer tijd nodig is voor het realiseren van het werk.
Het is belangrijk om duidelijk af te spreken wanneer de termijn aanvangt. In modelovereenkomsten worden verschillende aanvangsmomenten gebruikt bijvoorbeeld het tekenen van de aannemingsovereenkomst, feitelijk beginnen met de werkzaamheden, gereedkomen van de begane grond of start van het heiwerk. Het overeengekomen aanvangsmoment geldt tussen partijen. Bijvoorbeeld het geval dat wordt gekozen voor ‘aanvang bij aanvang feitelijke werkzaamheden’, zoals in de GIW-modelovereenkomst, is het aanvangsmoment de eerste dag waarop de eerste werkzaamheden worden verricht. Wordt daarna heel lang getreuzeld en stuurt u twee weken later een bericht dat de werkzaamheden nu echt beginnen. Dan blijft het aanvangsmoment van twee weken eerder gelden.
Het is aan u om het werk binnen de afgesproken termijn op te leveren. In het geval u zich op het standpunt stelt dat een bepaalde dag niet werkbaar was dan is het ook aan u om aan te tonen dat u die dag niet heeft kunnen werken. U mag alle middelen gebruiken om aan te tonen of een werkdag werkbaar is geweest of niet. Hiervoor stipte wij al aan dat u er verstandig aan doet een registratie op de bouwplaats bij te houden. Daarnaast kan gebruik worden gemaakt van verklaringen van werknemers, gegevens van het KNMI, notulen van bouwvergaderingen of beeldmateriaal.
Lukt het u niet om binnen de bouwtijd op te leveren dan verbeurt u in de meeste gevallen een boete. De hoogte van de boete en wanneer u deze verbeurt is opgenomen in de aannemingsovereenkomst. Een boete kan hoog oplopen. In sommige gevallen kan u daarnaast nog gehouden zijn een schadevergoeding te betalen aan de opdrachtgever. Zodoende is het van belang dat u goed bijhoudt wanneer een werk moet worden opgeleverd en waarom de verwachte oplevering later is dan in eerste instantie werd verwacht. Een boete en verplichting tot vergoeding van de schade kan namelijk worden voorkomen als wordt aangetoond dat bepaalde dagen niet werkbaar zijn geweest.
Mocht u naar aanleiding van dit blog nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met de sectie Bouw & Vastgoed.
auteur:
Jasminke Meester
jhmeester@benthemgratama.nl
+31 (0)6 820 539 52