Als een boer in een droge zomer zijn gewas ziet verdorren, dan weet hij dat zijn gewas veel minder zal opbrengen. Hij heeft dan last van droogteschade. Een minder in het oog springende vorm van droogteschade, maar wel elk jaar aanwezig, is de schade die de boer ondervindt in de buurt van grote grondwaterwinningen; meestal zijn dit winningen voor de drinkwaterproductie. De grondwateronttrekking veroorzaakt een verlaging van de grondwaterstand, die weer tot gevolg heeft dat de planten minder hard groeien en er sprake is van extra droogteschade. Deze extra droogteschade is niet goed te meten en wordt daarom eigenlijk altijd berekend. Hieronder geef ik antwoord op volgende vragen:
In de wet is vastgelegd dat degene die op basis van een vergunning grondwater onttrekt of infiltreert en daardoor schade veroorzaakt aan een onroerende zaak, deze schade moet ondervangen. Deze verplichting bestaat er in eerste instantie uit om compenserende maatregelen te nemen, bijvoorbeeld beheersmaatregelen door extra wateraanvoer. Als de schade niet (geheel) kan worden ondervangen, is de vergunninghouder verplicht om de (overgebleven) schade te vergoeden. In het ergste geval, waarin de onroerende zaak voor de eigenaar vrijwel waardeloos wordt door de toegebrachte schade, kan de vergunninghouder worden verplicht om de onroerende zaak in eigendom over te nemen. Je zou hier dus kunnen spreken van een soort omgekeerde onteigening.
Kortom u heeft wel degelijk de mogelijkheid om extra droogteschade door grondwateronttrekking vergoed te krijgen. U kunt hiervoor degene die grondwater onttrekt, aanspreken.
Verminderde gewasopbrengsten door grondwaterstandsdaling als gevolg van een grondwateronttrekking is op het oog niet te onderscheiden van de droogteschade die u lijdt als gevolg van de weersomstandigheden. Een concrete vaststelling van de schade is dus erg lastig. Heeft u een vermoeden dat u schade lijdt? Dan heeft u de volgende mogelijkheden.
Ten eerste kunt u een verzoek tot onderzoek naar droogteschade indienen bij de provincie waarbinnen uw grond is gelegen. In de praktijk zal de provincie dit verzoek altijd doorsturen naar de AdviesCommissie Schade Grondwater (vaak afgekort tot: de ACSG). De ACSG zal dan onderzoek doen naar de eventueel veroorzaakte schade en een schaderegeling voorstellen tussen de boer en degene die grondwater onttrekt. De kosten voor dergelijke onderzoek worden door de provincie vergoed.
Daarnaast kunt u ook zelf een deskundige inschakelen om eventuele schade vast te laten stellen. Dergelijke onderzoeken brengen echter kosten met zich mee en u dient dan zelf een regeling te treffen met degene die de schade veroorzaakt.
Er zijn recentelijk onderzoeksrapporten openbaar gemaakt waaruit blijkt dat de schadevergoeding aan de landbouw door drinkwaterwinning mogelijk veel lager is dan de schade die daadwerkelijk wordt geleden. Daarnaast blijkt uit een vonnis van de Rechtbank Overijssel van 7 augustus 2019 dat in sommige gevallen vraagtekens kunnen worden gezet bij de uitgangspunten die de ACSG hanteert bij haar schadeberekening. Zo oordeelt de rechter dat ook de kosten voor extra herinzaai van graslandpercelen onder omstandigheden moet worden meegenomen bij de schadeberekening.
Krijgt u na het lezen van deze blog het vermoeden dat u in aanmerking zou kunnen komen voor schadevergoeding van droogteschade of hebt u al een schaderegeling, maar krijgt u misschien te weinig? Neem dan gerust contact met mij op. Ik help u graag verder.
Kristian Weinans
KMWeinans@benthemgratama.nl
038 – 4280077