Nee, de wet kent op dit moment geen recht om thuis te werken. Desondanks werken veel werknemers, zeker sinds Corona, (gedeeltelijk) vanuit huis. Maar moet een werkgever met een verzoek van de werknemer om de werkzaamheden vanuit huis te verrichten instemmen? En hoe denkt onze regering daarover sinds het Coronatijdperk? Komt er wellicht een wetswijziging? In deze blog leest u daar meer over.
Begin 2021 hebben Tweede Kamerleden Van Weyenberg (D66) en Maatoug (GroenLinks) een initiatiefvoorstel ingediend tot wijziging van de Wet flexibel werken in verband met het bevorderen van flexibel op basis van de arbeidsplaats, de ‘Wet werken waar je wilt’.
Met dit wetsvoorstel wordt een verzoek om aanpassing van de arbeidsplaats – voor zover dit verzoek betrekking heeft op het woonadres van de werknemer of een voor de arbeid passende arbeidsplaats van waaruit gebruikelijk ten behoeve van de werkgever werkzaamheden worden verricht – hetzelfde behandeld als andere verzoeken over de arbeidsduur en werktijden die kunnen worden gedaan op grond van de Wet flexibel werken.
Het kabinet is echter op 7 juli jl. gevallen en hiermee demissionair geworden, totdat er een nieuw kabinet is aangetreden. Als gevolg hiervan moeten zowel de Tweede als de Eerste Kamer bepalen welke onderwerpen/wetsvoorstellen controversieel zijn en welke niet. Controversiële wetsvoorstellen c.q. onderwerpen worden pas verder inhoudelijk behandeld ná het aantreden van een nieuw kabinet.
De Tweede Kamer heeft op 12 september jl. bepaald welke onderwerpen controversieel zijn en welke niet. Binnen het arbeidsrecht is alleen het Regioplan ‘Belemmeringen asielzoekers bij het toetreden tot de arbeidsmarkt’ controversieel verklaard. Dit betekent dat het arbeidsmarktdossier van het ministerie van SZW wel inhoudelijk kan worden behandeld en onder meer de plannen voor de hervorming van de arbeidsmarkt – ondanks dat het kabinet demissionair is – zullen worden uitgewerkt. Zodoende is er op 26 september 2023 in de Eerste Kamer gestemd over het hiervoor genoemde wetsvoorstel ‘Wet werken waar je wilt’ en dit voorstel is (toch wel enigszins verrassend) verworpen. Dat betekent dat de regels over thuiswerken dus niet zullen wijzigen.
Wet flexibel werken
De Wet flexibel werken (Wfw) bepaalt dat werknemers die tenminste en half jaar in dienst zijn bij een werkgever waar meer dan tien werknemers in dienst zijn, een verzoek kunnen indienen om vanaf een andere plek te werken dan vanaf de werkgever. Dit verzoek moet schriftelijk en uiterlijk twee maanden voor de gewenste ingangsdatum worden ingediend.
De werkgever is alleen verplicht om over het verzoek na te denken en met de werknemer in gesprek te gaan. De werkgever is dus niet verplicht om aan een dergelijk verzoek van een werknemer gehoor te geven. Er dient een belangenafweging plaats te vinden tussen enerzijds de belangen van de werknemer om werkzaamheden vanuit huis (of een andere plek) te verrichten, en anderzijds de belangen van de werkgever om de werkzaamheden vanaf de gebruikelijke werkplek te (blijven) verrichten. Wijst de werkgever het verzoek om thuis te werken af, dan zal daar een verklaring aan ten grondslag moeten liggen -en dat mag ook een algemene reden zijn- waarom een verzoek niet wordt ingewilligd.
Vooralsnog blijven de regels over thuis (mogen) werken ongewijzigd en kunnen werknemers dus niet ‘werken waar ze willen’, zoals het initiatiefwetsvoorstel van Weyenberg en Maatoug beoogde.
Wilt u als werknemer wel vanaf een andere plaats dan de gebruikelijke werkplek werken, of wordt u als werkgever geconfronteerd met een verzoek om vanuit een andere plek te werken? Ga dan samen het gesprek aan over de redenen en belangen die bij een dergelijk verzoek spelen en probeer goede afspraken te maken.
Tip: Voor werkgevers is het verstandig om een thuiswerkbeleid te hebben waarin wordt opgenomen óf en wanneer thuiswerken is toegestaan, hoe vaak, onder welke voorwaarden en welke afspraken over bereikbaarheid en bijvoorbeeld vergoedingen daarbij gelden. Werkgevers blijven echter ook vanuit de Arbowetgeving verantwoordelijk voor de inrichting van de thuiswerkplek, dus houd hier als werkgever rekening mee.
Heeft u vragen over een verzoek tot thuiswerken of wilt u hulp bij het opstellen van thuiswerkbeleid? De arbeidsrechtadvocaten helpen u graag verder.