Mag de werkgever de arbeidsovereenkomst opzeggen tijdens/voor aanvang van de proeftijd in geval van ziekte?
Stel dat u als werkgever wordt geconfronteerd met de volgende situatie. Na goede gesprekken neemt u iemand aan voor een bepaalde functie binnen uw organisatie. Al voor de aanvang van het dienstverband wordt de werknemer echter ziek. Daarbij is de verwachting dat hij voorlopig geen werkzaamheden zal kunnen verrichten.
Als werkgever zult u in dat geval niet kunnen beoordelen of de werknemer geschikt is voor de functie en past binnen uw organisatie. Daarnaast zult u veelal op zoek moeten naar iemand die de beoogde functie van de zieke werknemer, in ieder geval tijdelijk, kan vervullen. Daarbij bestaat dan weer de kans dat deze persoon u zo goed bevalt dat u hem/haar binnen de organisatie wilt houden.
Kan de arbeidsovereenkomst met de zieke werknemer in zo’n geval met een beroep op de proeftijd worden opgezegd?
In veel arbeidsovereenkomsten wordt een proeftijd overeengekomen. Een proeftijd stelt partijen in staat om te beoordelen of de werknemer daadwerkelijk geschikt is voor de functie waarvoor hij is aangenomen en of hij/zij past binnen het bedrijf.
De proeftijd mag, indien sprake is van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd of een overeenkomst voor bepaalde tijd voor twee jaar of langer, maximaal twee maanden bedragen. In het geval van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, die is aangegaan voor langer dan zes maanden, maar korter dan twee jaar, is de maximale duur van de proeftijd een maand.
Uit artikel 7:652 lid 2 Burgerlijk Wetboek volgt verder dat de proeftijd altijd schriftelijk dient te zijn overeengekomen.
Indien de proeftijd rechtsgeldig is bedongen, is zowel de werknemer als de werkgever bevoegd de arbeidsovereenkomst, zolang de proeftijd niet is verstreken, met onmiddellijke ingang op te zeggen (artikel 7:676 lid 1 BW). Uit de woorden ‘zolang die tijd niet is verstreken’ valt bovendien af te leiden dat de arbeidsovereenkomst ook vóór het begin van het dienstverband kan worden opgezegd. Dit is bevestigd binnen de rechtspraak.
Bij een opzegging tijdens de proeftijd is geen redelijke grond nodig. Daarnaast geldt het opzegverbod wegens ziekte niet tijdens de proeftijd.
Uit dit laatste lijkt te volgen dat de werkgever altijd de arbeidsovereenkomst in het geval van ziekte tijdens of voorafgaand aan de proeftijd op mag zeggen. Dit ligt echter genuanceerder.
Uit de rechtspraak blijkt dat een opzegging tijdens de proeftijd in het geval van ziekte in strijd kan zijn met het beginsel van goed werkgeverschap/de regelgeving met betrekking tot gelijke behandeling. Dit is het geval wanneer de ziekte van de werknemer de eigenlijke reden is voor de opzegging. De proeftijd is bedoeld om de geschiktheid van de werknemer te kunnen beoordelen. Als de ziekte de werkelijke aanleiding is voor de opzegging, dan maakt de werkgever in feite misbruik van zijn bevoegdheid om de arbeidsovereenkomst gedurende de proeftijd op te zeggen.
De rechter kan tijdens een eventuele gerechtelijke procedure aannemen dat de gang van zaken het vermoeden rechtvaardigt dat sprake is van een verboden onderscheid wegens (chronische) ziekte of een handicap. De werkgever moet dan aantonen dat daarvan geen sprake is en dat hij de arbeidsovereenkomst opzegt omdat hij niet in staat is om te beoordelen of de werknemer in kwestie wel of niet geschikt is (of wegens een andere reden zoals een reorganisatie).
Of de werkgever daarin zal slagen, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Daarbij is onder meer van belang of de werkgever voor de aanvang van de proeftijd al voldoende kennis heeft kunnen nemen van de geschiktheid van de werknemer. Tevens is van belang hoe de opzegging is geformuleerd.
Al met al is opzegging tijdens of voor aanvang van de proeftijd in het verband met ziekte in beginsel mogelijk. De opzegging kan echter strijd opleveren met het goed werkgeverschap/de regelgeving met betrekking tot gelijke behandeling. In dit licht zijn de omstandigheden van het geval en de formulering van de opzegging van belang.
Twijfelt u of u een arbeidsovereenkomst tijdens de proeftijd kunt opzeggen? Of is uw arbeidsovereenkomst tijdens de proeftijd opgezegd en twijfelt u over de rechtsgeldigheid van deze opzegging? Neem gerust contact op met ons team arbeidsrecht. Wij helpen u graag verder.
auteur:
Roely Postma
info@benthemgratama.nl
+31 (0)38 428 00 77