Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA): wat verandert er nu echt?

De Wet DBA houdt de gemoederen al enige tijd bezig. De wet is op 1 mei 2016 ingevoerd. Belangrijkste wijziging is dat nu ook de opdrachtgever door de fiscus kan worden aangesproken, indien ten onrechte geen loonheffingen zijn afgedragen omdat er feitelijk sprake is van een arbeidsovereenkomst in plaats van een overeenkomst van opdracht. Voorheen, ten tijde van de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR), kon alleen de opdrachtnemer worden aangesproken. Deze week werd bekend dat opdrachtgevers hierdoor steeds huiveriger zijn om zzp-ers in te huren. Is deze angst terecht?

(Model)overeenkomst goedgekeurd door de fiscus

Als partijen werken met een door de fiscus goedgekeurde modelovereenkomst (waarvan er inmiddels bijna 50 op de website van de belastingdienst staan) of een andere goedgekeurde overeenkomst én partijen leven deze overeenkomst bij de uitvoering na, dan zijn ze beiden gevrijwaard van naheffingen. Het naleven van de overeenkomst is cruciaal.

Wanneer is sprake van een arbeidsovereenkomst?

De toets of er sprake is van een arbeidsovereenkomst is een feitelijke toets die sterk afhangt van de precieze omstandigheden. Van een arbeidsovereenkomst is sprake indien:

• De werknemer zich gedurende bepaalde tijd verbindt tot het persoonlijk verrichten van arbeid.
• De werkgever zich verbindt tot betaling van loon.
• De werknemer in dienst staat van de werkgever (gezagsverhouding).

Onderscheid met overeenkomst van opdracht

Het laatste criterium, de gezagsverhouding, is het belangrijkste onderscheid met de overeenkomst van opdracht. Of hiervan sprake is, hangt af van de specifieke omstandigheden van het geval. Bij de beoordeling of tussen partijen al dan niet een gezagsverhouding bestaat kunnen de volgende elementen een rol spelen:

• Uit de overeenkomst blijkt dat partijen geen arbeidsovereenkomst wensen aan te gaan
• Versturen van facturen, waar nodig met BTW
• Geen loon bij ziekte en vakantie
• Geen pensioenopbouw
• Vrijheid om zoveel mogelijk werkzaamheden zelf in te delen
• Vrijheid om voor derden opdrachten te aanvaarden
• Vrijheid om zich te laten vervangen door gekwalificeerde vervanger
• Verplicht gebruik maken van eigen bedrijfsmiddelen (computer, auto etc) door de zzp-er
• Niet mee op personeelsuitjes
• Geen kerstpakket
• Zo min mogelijk regels omtrent roosters en werktijden
• Geen bedrijfskleding van de opdrachtgever
• Geen visitekaartje met logo van de opdrachtgever
• Geen functionering-/beoordelingsgesprekken
• Geen vergoeding voor cursussen/congressen

De beoordeling of sprake is van een arbeidsovereenkomst of van een overeenkomst van opdracht blijft echter casuïstisch en voorbehouden aan de belastingdienst (fiscaal) en de rechter (arbeidsrechtelijk).

Vragen over dit onderwerp?

Ziet u door de bomen het bos niet meer? U kunt bij ons terecht voor al uw vragen over de Wet Dba, waaronder een inventarisatie van eventuele risico’s en het opstellen van opdrachtovereenkomsten.

Philine Elzerman

Blijf op de hoogte!

Middels een speciale nieuwsbrief houden wij u op de hoogte de ontwikkelingen op het gebied van arbeidsrecht.

Meld u hier aan!

Heeft u over deze of andere onderwerpen vragen of wilt u advies? Neem dan gerust eens contact op met één van onze specialisten arbeidsrecht. Zij helpen u graag verder.

Auteur: mr. Ph.H. (Philine) Elzerman
E: info@benthemgratama.nl
T: 0384280077