U heeft voor uw (nieuwe) bedrijf besloten een professionele huisstijl te laten ontwerpen door een reclamebureau of grafisch ontwerper. Uw huisstijl vormt de identiteit van uw bedrijf en de boodschap waarmee u naar buiten wilt treden. Maar bij het ontwerpen van uw huisstijl komen een aantal juridische aspecten kijken. Waar moet een huisstijl juridisch gezien eigenlijk allemaal aan voldoen?
Met de huisstijl presenteert een bedrijf zichzelf naar buiten toe. Een huisstijl communiceert de kernwaarden van het bedrijf en zorgt voor onderscheid ten opzichte van de concurrent. Een huisstijl kent verschillende huisstijlelementen:
We gaan met name in op het woord- en beeldmerk en het kleurgebruik.
Het woordmerk omvat de naam van het bedrijf maar kan ook een fantasienaam zijn. Het maakt bij een woordmerk niet uit hoe het grafisch is neergezet of in welk lettertype (de vormgeving). Een woordmerk moet uniek en onderscheidend zijn, dus niet beschrijvend.
De registratie van een woord als merk kan bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE). De schrijfwijze (het lettertype) van de naam van het bedrijf kan eventueel via een beeldmerk worden geregistreerd maar kan ook via het auteursrecht beschermd zijn.
Het beeldmerk omvat een symbool of teken (logo) dat uw bedrijf typeert. Dit wordt ook wel een vignet genoemd. Het beeldmerk kan mede bestaan uit de naam (woord) van de onderneming. Denk hierbij aan een onderscheidend lettertype of lettervorm. Wanneer een consument een andere merknaam in uw schrijfwijze ziet, zal hij/zij waarschijnlijk uw merk herkennen. Coca-Cola heeft bijvoorbeeld een heel sterk woordmerk, waarbij de schrijfwijze alleen al onderscheidend is.
Het auteursrecht op een logo, ontworpen door een reclamebureau of grafisch ontwerper, blijft als daar niets over afgesproken wordt, bij de ontwerper. Uw bedrijf verkrijgt dus niet automatisch het auteursrecht op het logo. Maak hier duidelijke afspraken over met uw ontwerper, bijvoorbeeld door de rechten op u over te laten dragen of dat u gemachtigd bent om toekomstige aanpassingen te doen aan uw eigen logo, zonder eerst toestemming te verkrijgen van de ontwerper.
Registratie van uw logo is verstandig om uw kleuren en vormen (uw visuele identiteit) te beschermen. Om uw logo te beschermen tegen ongevraagd kopiëren door anderen, kunt u uw logo (evenals het woordmerk) laten registreren bij het BBIE als beeldmerk. Let op: wanneer u uw logo heeft veranderd, dan kunt u het merk opnieuw inschrijven.
Voor de deponering van logo’s heeft u de keuze uit deponeren in kleur, grijstinten of zwart-wit. Wanneer u altijd dezelfde kleurcombinatie gebruikt, kunt u uw beeldmerk het beste in die kleurcombinatie deponeren.
Ook de vorm van een verpakking kan als vormmerk ingeschreven worden. Denk bijvoorbeeld aan een Coca Cola fles, die haar vorm als onderscheidingsmiddel heeft ten opzichte van haar concurrenten.
Kleur laat de persoonlijkheid van uw bedrijf zien. U kunt een kleur ‘claimen’ zodat uw bedrijf zich hiermee kan onderscheiden in de markt. . Daarvoor is echter wel nodig dat het onderscheidend is (geworden). Juridisch gezien kunt u met deze claim echter niet bepalen dat anderen die kleur helemaal niet mogen gebruiken. De combinatie van woordmerk, beeldmerk en kleur kunt u wel beschermen door deze te registreren.
Heeft u vragen over de registratie van uw woord- of beeldmerk? Mist u advies over wat wel en niet is toegestaan bij het ontwerpen van uw huisstijl? Neem dan contact op met mr. A.J. (Bert) van der Kolk. Hij is gespecialiseerd in het Intellectueel Eigendomsrecht en staat u graag met raad en daad bij. Neem gerust contact op.
Auteur: mr. A.J. (Bert) van der Kolk
T: 038 428 00 89
E: ajvanderkolk@benthemgratama.nl