Begin dit jaar heeft de Hoge Raad duidelijkheid gecreëerd omtrent de vraag of omzeiling van de zogenaamde ketenregeling mogelijk is door middel van een op voorhand gesloten vaststellingsovereenkomst. Eerder nog was het gerechtshof ’s-Hertogenbosch van oordeel dat dit mogelijk was (zie ook artikel: Vierde arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd?). Ons hoogste rechtscollege (de Hoge Raad) heeft echter beslist dat deze constructie niet is toegestaan.
Een werknemer treedt bij een werkgever in dienst op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd van één jaar, waarna partijen nog een tweede en derde arbeidsovereenkomst sluiten voor de duur van een half jaar respectievelijk één jaar. De vierde arbeidsovereenkomst zou op grond van de ketenregeling (artikel 7:668a BW) een contract voor onbepaalde tijd moeten zijn. De werkgever probeert deze keten te omzeilen door gelijktijdig met het aangaan van de vierde arbeidsovereenkomst (die op grond van de wet geldt als aangegaan voor onbepaalde tijd) een vaststellingsovereenkomst met de werknemer te sluiten. Hierin is vastgelegd dat de vierde arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden zal eindigen na één jaar.
Volgens het gerechtshof was bovengenoemde constructie toelaatbaar. Het gerechtshof oordeelde namelijk dat de vierde arbeidsovereenkomst was geëindigd na de duur van één jaar. Door deze uitspraak van het gerechtshof werd het dus mogelijk om de wettelijke ketenregeling te omzeilen door gelijktijdig met de vierde arbeidsovereenkomst een vaststellingsovereenkomst te sluiten waarin de beëindiging van die vierde arbeidsovereenkomst was geregeld.
De Hoge Raad heeft echter resoluut een streep gezet door deze constructie. Volgens de Hoge Raad heeft het gerechtshof miskend dat een vaststellingsovereenkomst alleen in strijd mag komen met dwingend recht, indien deze dient ter beëindiging van een reeds bestaand geschil, en dus niet ter voorkoming daarvan. Met andere woorden; zo’n vaststellingsovereenkomst mag alleen dwingend recht, zoals de ketenregeling, doorkruisen als er reeds een geschil bestaat en is niet bedoeld om een geschil dat nog moet ontstaan te voorkomen.
Door deze uitspraak is het niet langer mogelijk om de ketenregeling te omzeilen door het sluiten van een vierde arbeidsovereenkomst en tegelijkertijd een vaststellingsovereenkomst ter beëindiging van die vierde overeenkomst.
Met de inwerkingtreding van de Wet Werk en Zekerheid zal de ketenregeling per 1 juli 2015 wijzigen. Raadpleeg voor meer informatie ons eerder verschenen artikel met handig overzicht van alle wijzigingen: ‘Wetsvoorstel werk en zekerheid aanvaard’ of neem contact op met een van onze specialisten arbeidsrecht.
Auteurs: mr. J. (Judith) van der Vinne en mr. M.J.G. (Marjan) Peters
T: 038 428 0072
E: mjgpeters@benthemgratama.nl