Wanneer u werken (films, foto’s, tekeningen, verslagen, websites ed.) creëert is het niet de bedoeling dat anderen er mee aan de haal gaan. Om dit te voorkomen is het auteursrecht in het leven geroepen. Het auteursrecht houdt in dat de maker van een werk zelf bepaalt of zijn werk openbaar wordt en/of gekopieerd mag worden.
Vanaf het moment dat iemand een werk gemaakt heeft, rust op het werk auteursrecht. Artikel 1 van de Auteurswet omschrijft het auteursrecht als volgt:
“Het auteursrecht is het uitsluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.”
Voor het verkrijgen van auteursrecht hoeft u niks te doen: het hoeft niet aangevraagd of geregistreerd te worden om het recht te verkrijgen. Om aan te tonen dat een werk beschermd is, wordt vaak het copyrightteken © met naam bijgevoegd. Vaak wordt hier ook een datum bij gezet. Zo kan nagegaan worden wanneer een werk voor het eerst geproduceerd is. Het bijvoegen van het copyrightteken en de datum is niet nodig, maar het schrikt anderen vaak wel af en maakt ze bewust van de bescherming die er op rust.
Wanneer een werk in dienstverband gemaakt is, ligt het auteursrecht bij de werkgever. Wanneer een werk ontwikkeld is vanuit een bepaalde opdracht, kan het auteursrecht uiteindelijk bij de opdrachtgever belanden. Als u het auteursrecht wil overdragen, moet dit schriftelijk gebeuren.
Voorbeelden van gevallen waarbij het auteursrecht een belangrijke rol speelt, zijn:
Zolang iets een stijl is, heeft het geen auteursrecht. Zo heeft kunstschilder Piet Mondriaan bijvoorbeeld geen auteursrecht op zijn abstracte schilderstijl van rechte zwarte lijnen en primaire kleuren. Iedereen mag deze stijl in principe gebruiken. Op de werken zelf heeft hij echter wel auteursrecht. Er mag dus niet letterlijk gekopieerd worden.
Ook een concept heeft geen auteursrecht. Zo kunt u bijvoorbeeld een idee hebben voor het ontwerp van een stoel, maar zolang dit idee niet is uitgewerkt, heeft u geen auteursrecht. Heeft u dus een nieuw idee? Vertel dit pas aan anderen als het idee voldoende is uitgewerkt, voordat anderen ermee aan de haal gaan.
Door het auteursrecht is werk beschermd tegen misbruik en kopiëren. Zonder toestemming van de maker mag een werk niet gepubliceerd dan wel gekopieerd worden. Gebeurt dit toch, dan kunnen er maatregelen worden genomen:
Heeft u vragen over het auteursrecht? Loopt u tegen inbreuk op uw auteursrecht aan? Advocaat A. J. (Bert) van der Kolk is gespecialiseerd in het Intellectueel Eigendomsrecht en helpt u graag verder. Neem gerust contact op:
Auteur: mr. A. J. (Bert) van der Kolk
T: 038 428 00 89
E: ajvanderkolk@benthemgratama.nl
Fotografie: mr. A. J. (Bert) van der Kolk