Mag een werkgever het loon volledig stopzetten als de werknemer zonder goede reden weigert te re-integreren of alleen voor de uren dat hij moet re-integreren? Deze vraag heeft de gemoederen van kantonrechters en arbeidsrechtadvocaten lange tijd beziggehouden.
Kantonrechters en ook de gerechtshoven dachten daar verschillend over, daarom heeft de kantonrechter van de Rechtbank Midden Nederland aan de Hoge Raad gevraagd hierover een besluit te nemen. De Hoge Raad heeft zich hierover uitgesproken in april van dit jaar en een einde gemaakt aan de onzekerheid. Als de werknemer in staat is om te re-integreren, ook al is dat voor een paar uur per dag, en als hij dat weigert zonder dat daar een goede reden voor is (artikel 7:629 lid 3 aanhef en onder c, BW), dan mag de werkgever inderdaad het loon volledig stopzetten.
Een schoonmaakmedewerker meldt zich ziek. Na een aantal maanden kan hij worden ingezet voor halve dagen werken in aangepaste taken. Voor de verdere re-integratie adviseert de bedrijfsarts tot een opbouw van de werkzaamheden tot volledig arbeidsgeschikt na ongeveer anderhalve maand. De werknemer houdt zich niet aan de afspraken en de re-integratie komt niet van de grond. De werkgever stopt de gehele loonbetaling vanaf het moment dat werknemer voor halve dagen moet re-integreren. De partijen komen er niet uit en het wordt een rechtszaak. De werknemer vordert loonbetaling over de periode dat hij nog gedeeltelijk arbeidsongeschikt was. Hij vindt dat hij recht heeft op loonbetaling over dat deel van de werktijd dat hij nog arbeidsongeschikt was en dus niet kon/hoefde te re- integreren.
De Hoge Raad heeft nu vastgesteld dat de hoofdregel is dat de volledige loonbetaling mag worden stopgezet als de werknemer weigert ‘re-integratief werk’ te doen. Nergens uit de wet of de wetsgeschiedenis blijkt dat de sanctie alleen voor de uren geldt die de werknemer zou kunnen re-integreren. De wetgever heeft een sterke stimulans aan de werknemer willen geven om de “re-integratieve uren” daadwerkelijk te werken met het oog op het herstel van de werknemer en ook gezien de lange loondoorbetalingsperiode van de werkgever bij ziekte. Bij een loonstop voor alleen de uren dat de werknemer moet re-integreren zou deze sanctie aan kracht inboeten en onvoldoende afschrikwekkend zijn om te waarborgen dat de werknemer zijn eigen re-integratie serieus oppakt.
Een werknemer mag echter niet met een loonstop worden overvallen. De werkgever moet bovendien een concreet aanbod doen voor passend werk. Als de werknemer dit aanbod vervolgens weigert zonder dat daar een goede reden voor is (de wet noemt dat “een deugdelijke grond”) mag de werkgever het loon volledig stoppen. De werkgever is daarbij verplicht om de werknemer op de hoogte te stellen van zijn voornemen om de loonbetaling te stoppen. De loonstop geldt alleen voor de periode waarin de werknemer de aangeboden passende werkzaamheden niet verricht. Zodra de werknemer zich weer aan zijn re-integratieverplichting houdt moet het loon weer worden uitbetaald.
Er zijn volgens de Hoge Raad wel gevallen denkbaar waarin een volledige loonstop onredelijk zou zijn. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als het om een zeer geringe overtreding gaat. De sanctie moet namelijk wel in overeenstemming zijn met de maatstaven van redelijkheid en billijkheid die de werkgever moet hanteren bij het opleggen van de sanctie (art. 6:248 BW).
Middels een speciale nieuwsbrief houden wij u op de hoogte van zowel de ontwikkelingen van het wetsvoorstel Werk en Zekerheid als ook van ander nieuws op het gebied van arbeidsrecht.
Meld u hier aan voor de nieuwsbrief arbeidsrecht:
Heeft u tussendoor vragen of wilt u advies, dan staan wij uiteraard voor u klaar. Neem gerust contact op met één van onze specialisten op het gebied van het arbeidsrecht.
Auteur: mr. drs. J.Th. (Jorien) Waterman
E: jtwaterman@benthemgratama.nl
T: 0384280072