Op 1 april 2013 trad de Aanbestedingswet in werking. De wet wordt dit jaar herzien in verband met nieuwe Richtlijnen vanuit Europa. Tevens is de wet geëvalueerd. Zijn de doelstellingen bereikt en wat kan er worden verbeterd? De Tweede Kamer behandelde op 9 maart 2016 het wetsvoorstel voor de herziening van de Aanbestedingswet. Het wetsvoorstel is op 22 maart 2016 aangenomen door de Tweede Kamer.
Tijdens het debat lag de nadruk op de toegang van het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) tot aanbestedingen. Verder kwam het clusteren/samenvoegen van opdrachten uitgebreid aan de orde. Opdrachtgevers voegen nog steeds opdrachten samen waardoor het MKB niet aan bod komt. Ook maakt de Tweede Kamer zich zorgen over de stijging van tenderkosten en de rechtsbescherming van ondernemers.
Eén van de doelen van de Aanbestedingswet was het verbeteren van de toegang van het MKB tot aanbestedingen. Uit de evaluatie is niet duidelijk geworden of de deelname van het MKB aan aanbestedingen is toegenomen. Het aantal gegunde opdrachten aan het MKB is in ieder geval niet significant toegenomen. Volgens de evaluatie wordt de wet nog niet goed toegepast waardoor het MKB nog steeds wordt geconfronteerd met te hoge eisen en onevenwichtige contracten. De Kamer vraagt aan minister Kamp welke maatregelen er worden genomen om een betere toepassing van de wet te garanderen. De minister komt nog met maatregelen op dat terrein.
Aanbestedende diensten voegen nog steeds opdrachten samen waardoor de opdrachten te omvangrijk zijn voor het MKB. Tijdens het debat werd dit aangeduid als het “massa is kassa” gedrag van aanbestedende diensten. Er is gesproken over het volledig verbieden van clusteren. Dit lijkt echter nog een brug te ver. Het is wel te verwachten dat het clusteren van opdrachten verder aan banden wordt gelegd. Er zijn twee moties aangenomen op dit punt.
De Commissie van Aanbestedingsexperts ontvangt veel klachten van inschrijvers. Hierdoor neemt de behandeltijd van de klachten toe. Tevens is gebleken dat aanbestedende diensten de adviezen van de Commissie naast zich neerleggen. Dit is een zorgelijke ontwikkeling. De vraag is dan ook gesteld of de Commissie moet worden uitgebreid en meer bevoegdheden moet krijgen. Op basis van een motie zullen de capaciteit en de doorlooptijden van de Commissie van Aanbestedingsexperts gemonitord worden.
De tenderkosten zijn gestegen door het gunnen op prijs en kwaliteit. Inschrijvers moeten in het kader van kwaliteitscriteria vaak plannen van aanpak indienen. Hierdoor stijgen de tenderkosten. Er is gedebatteerd over het toekennen van reële tendervergoedingen en vergoedingen als een aanbesteding wordt ingetrokken. De Kamer wil in ieder geval weten hoeveel aanbestedingen er worden ingetrokken.
Volgens minister Kamp zijn de doelstellingen van de Aanbestedingswet al deels bereikt. Zo is het aandeel opdrachten dat gegund is aan het MKB niet significant gestegen, maar er is wel sprake van een stijging van 4%.
Minister Kamp heeft toegezegd dat er maatregelen worden genomen om de toepassing van de Aanbestedingswet te verbeteren. Er zal een brief/actieplan “Beter Aanbesteden” worden opgesteld. Hierbij zal ook aandacht worden besteed aan het onnodig clusteren van opdrachten.
Het wetsvoorstel moet nog door de Eerste Kamer worden behandeld. De herziening zal niet in werking treden voor de beoogde datum van 18 april 2016. Dit wordt waarschijnlijk 1 juli 2016.
Ik houd u uiteraard op de hoogte van het vervolg.
Heleen s’Jacob
Heeft u nog vragen over deze en/of andere onderwerpen op het gebied van aanbestedingsrecht? Neem dan gerust contact op met mr. H.N. (Heleen) s’Jacob of schrijf u in voor de Nieuwsbrief Aanbestedingsrecht:
Aanmelden Nieuwsbrief Aanbestedingsrecht
Auteur: mr. H.N. (Heleen) s’Jacob
T: 038 428 00 71
E: hnsjacob@benthemgratama.nl
Aanbestedingswet stelt paal en perk aan samenvoegen/clusteren van opdrachten | Opdracht reeds gegund, wat nu? | Perikelen digitaal inschrijven | Boetes voor sloopbedrijven; schending mededingingsrecht bij aanbesteding?