De Wet Normering Topinkomens (WNT) bepaalt dat de beloning van topfunctionarissen van publieke en (in de wet bepaalde) semipublieke instellingen tot een maximum wordt gewaardeerd. Dit maximum was 130 % van het ministerssalaris, de zogenoemde Balkenende norm. De eerste Kamer heeft in december 2014 ermee ingestemd dat het maximum verlaagd wordt tot 100 % van het ministerssalaris en dus € 178.000 per jaar. Voor enkele sectoren (bijvoorbeeld de gezondheidszorg) geldt een gestaffelde normering. Bovendien kunnen de instellingen waarvoor de WNT geldt met hun topfunctionarissen nog maar een beperkte ontslagvergoeding overeenkomen. Alles wat meer wordt betaald aan de topfunctionaris dan is toegestaan volgens de WNT is onverschuldigd betaald en zal door de instelling moeten worden teruggevorderd.
De WNT verbiedt dat werkgever en topfunctionaris een ontslagvergoeding overeen komen wegens beëindiging van de arbeidsovereenkomst die meer bedraagt dan € 75.000, dan wel één jaarsalaris als dit minder is dan € 75.000. Dit geldt naar rato van de omvang van het dienstverband. Hoe lang iemand in dienst is doet niet ter zake. Voor de topfunctionaris die nog maar een jaar bij de instelling werkt geldt hetzelfde maximum als voor de topfunctionaris die zijn ambtsjubileum van 25 jaar bij dezelfde instelling heeft gehaald.
Ten aanzien van het beëindigen van het dienstverband van een topfunctionaris zijn er een aantal scenario’s denkbaar.
De WNT kent één belangrijke uitzondering. Het maximum van € 75.000 geldt niet als een topfunctionaris aanspraak kan maken op een uitkering, bovenwettelijke suppletie- of wachtgeldregelingen, wegens beëindiging van het dienstverband op grond van een algemeen verbindend verklaarde cao.
Het komt vaak voor dat topfunctionarissen worden uitgezonderd van toepasselijkheid van de cao die op de andere werknemers van dezelfde instelling wel van toepassing is. Deze vallen wél onder de WNT.
Toch kan de topfunctionaris in sommige gevallen wel weer in aanmerking komen voor bovengenoemde uitkering. Als het recht op de uitkering zoals deze in de cao is bepaald in de arbeidsovereenkomst is overeengekomen kan deze onder het overgangsrecht vallen.
Op grond van het overgangsrecht worden afspraken over ontslagvergoedingen, die voor de inwerkingtreding van de WNT zijn overeengekomen, gedurende vier jaar gerespecteerd. Tot 1 januari 2017 kunnen deze afspraken zonder strijd met de WNT worden nagekomen. Er is hierbij geen afbouwperiode, de overeengekomen ontslagvergoeding mag vanaf 1 januari 2017 niet meer worden betaald.
Op grond van de WNT eindigt de dienstbetrekking vanaf het moment dat er geen werkzaamheden meer worden verricht. Als de topfunctionaris nog wel loon ontvangt wordt dit loon beschouwd als onderdeel van de ontslagvergoeding. Een vrijstelling van werk, waarna alsnog een korte periode wordt gewerkt voor het dienstverband eindigt, lijkt tot de mogelijkheden te behoren. Voorzichtigheid is geboden want dit kan worden beschouwd als misbruik van recht.
Een veiliger route om tot een minnelijke regeling te komen met een topfunctionaris is een wijziging van zijn functie in één waarmee hij niet meer wordt beschouwd als topfunctionaris. Als er aantoonbaar werkzaamheden worden verricht door de gewezen topfunctionaris kan deze, bijvoorbeeld als adviseur, met behoud van salaris aanblijven. Dat salaris is dan bovendien niet meer gebonden aan het maximum van de WNT.
Middels een speciale nieuwsbrief houden wij u op de hoogte van zowel de ontwikkelingen van de WNT als ook ander nieuws op het gebied van arbeidsrecht. Meld u hier aan!
Heeft u tussendoor vragen of wilt u advies, dan staan wij uiteraard voor u klaar. Neem gerust contact op met één van onze specialisten arbeidsrecht.
Auteur: mr. drs. J.Th. (Jorien) Waterman
T: 038 – 428 00 77