Misleidende reclame: overdrijven mag, zolang de waarheid in tact blijft

In reclames wordt er vaak overdreven: ‘Dienst X is de beste!’ ‘Merk Y wast het schoonst!’ en ‘Product Z is het goedkoopst’. Dit hoort nou eenmaal bij reclames. Maar hoe ver mag men hierin gaan? Eén ding is zeker: de waarheid moet in tact blijven.

Misleidende reclame

Misleidende reclame is reclame waarbij de consument onjuist of onvolledig geïnformeerd wordt. De consument wordt misleid een bepaald product te kopen als er bijvoorbeeld voordelen genoemd worden, terwijl deze helemaal niet kloppen. Voorbeelden hiervan zijn:

• Een webwinkel beweert dat de prijs van speelgoed X van €149,- verlaagd is naar €119,-. Het lijkt alsof men een korting krijgt van €30,- terwijl het speelgoed nooit €149,- gekost heeft.
• Een telecom winkel biedt ‘gratis’ mobiele telefoons aan bij een abonnement. Echter, officieel zijn de mobiele telefoons helemaal niet gratis, je betaalt er maandelijks voor: de kosten zitten bij je abonnement inberekend.
• Op een product in de supermarkt staat ‘70% minder vet’. Men denkt dat dit dus gezond is, terwijl er allerlei andere stoffen in het product zitten die net zo slecht, dan wel slechter, voor je zijn. Suiker wordt bijvoorbeeld vaak onder allerlei verschillende (onbekende) noemers vermeld.

Ook wanneer essentiële informatie (bewust) achter gehouden wordt, is er sprake van misleidende reclame.

Vergelijkende reclame

Het eigen merk (op een eenvoudige manier) in een goed daglicht zetten kan door merken van een bepaald product/dienst met elkaar te vergelijken. Zo vergelijkt Dreft (afwasmiddel) zichzelf met merk X: ‘Dreft gaat 75% langer mee dan merk X’. Opticien Specsavers maakt een prijsvergelijking met Pearle, waarbij de brillen van Specsavers als goedkoopst uit de test komen.

Vergelijkende reclame zoals die is toegestaan. Bron: http://www.specsavers.nl/vergelijking

Producten of diensten van de concurrent zijn de basis voor vergelijkende reclame. Er mag uiteraard alleen vergeleken worden als het daadwerkelijk klopt wat er beweerd wordt, het moet controleerbaar zijn. Daarnaast moeten kenmerken waarop vergeleken wordt objectief zijn. Het is niet toegestaan de concurrent bewust zwart te maken. In dat geval is er sprake van misleidende vergelijkende reclame.

Misleidende vergelijkende reclame

Een voorbeeld van misleidende vergelijkende reclame is de reclame van de Lidl voor Vanilla Cones. Ze stellen dat deze ijsjes als beste uit de test komen, en zelfs van Ola winnen (vergelijking). De bron – Smaaktest Consumentenbond juli/augustus 2014 – is wel waarheidsgetrouw, maar de test was heel minimaal: slechts 19 personen deden mee aan de test. De consument krijgt hier onvolledige informatie, waardoor er sprake is van misleidende vergelijkende reclame.

Vergelijkende reclame zoals die niet is toegestaan. Bron: nieuwsbrieven Lidl van 3 juli 2014 en 17 juli 2014

Klacht indienen
bij Reclame Code Commissie

Indien er volgens u sprake is van een misleidende reclame, dan kunt u een klacht indienen bij de Reclame Code Commissie (RCC). De RCC beoordeelt de klacht: er wordt gekeken of de regels waaraan een reclame moet voldoen (Nederlandse Reclame Code) geschonden worden. Is dit het geval, dan beveelt de RCC het bedrijf aan de reclame niet meer te gebruiken. In sommige gevallen stuurt de RCC een persbericht met daarin de aanbeveling naar de media, zodat de aanbeveling openbaar wordt. De RCC kan echter zelf geen sancties opleggen. Als een bedrijf de aanbeveling niet opvolgt, komt de klacht terecht bij Autoriteit Consument en Markt (ACM). Zij kunnen bijvoorbeeld een boete opleggen. Daarnaast kunt u een advocaat inschakelen.

Contact opnemen

Heeft u vragen over misleidende reclame? Wilt u een klacht indienen inzake misleidende reclame? Advocaat A. J. (Bert) van der Kolk is gespecialiseerd in het Intellectueel Eigendomsrecht en helpt u graag verder. Neem gerust contact op:

Auteur: mr. A. J. (Bert) van der Kolk
T: 038 428 00 89
E: ajvanderkolk@benthemgratama.nl