Klokkenluider ontslaan? De lat ligt hoog voor de werkgevers

Een werkgever die een werknemer ontslaat na een melding van een misstand, moet aantonen dat de maatregel niets met die melding te maken heeft. Ontzenuwen van het causaal verband is niet genoeg – de werkgever draagt de volledige bewijslast. Dat heeft de Hoge Raad recent bevestigd.

De zaak

Een juridisch adviseur bij de Omgevingsdienst IJsselland meldde misstanden. Kort daarna werd hij geschorst en uiteindelijk ontslagen. Toeval? Of represailles?

De werknemer claimde dat hij vanwege zijn melding was ontslagen. De werkgever stelde dat er al vóór de melding problemen waren met het functioneren van de werknemer. De kantonrechter en het hof gaven de werkgever gelijk: het verzoek tot ontbinding was al in gang gezet vóór bekend was dat hij klokkenluider was.

Werknemer naar de Hoge Raad

De werknemer stapte naar de Hoge Raad met de stelling dat het hof artikel 17eb Wet bescherming klokkenluiders (Wbk) onjuist had toegepast. Dit artikel legt de bewijslast volledig bij de werkgever: deze moet aantonen dat de maatregel niets met de melding te maken heeft.

Wat zegt de Hoge Raad?

Strikte bewijslast voor werkgevers
De werkgever moet niet alleen aannemelijk maken dat er geen verband is tussen de melding en de benadeling, maar daadwerkelijk bewijzen dat de maatregel op andere gronden is gebaseerd.

Ontzenuwen is onvoldoende
Het is niet genoeg om twijfel te zaaien over het causaal verband. De werkgever moet actief en overtuigend het tegendeel aantonen.

Wat betekent dit in de praktijk?

Werkgevers moeten hun besluitvorming rondom disciplinaire maatregelen en ontslag uiterst zorgvuldig vastleggen. Achteraf uitleggen waarom een maatregel niet verband hield met een melding, is onvoldoende als dat niet al uit de feiten blijkt.

Advies aan jou als werkgever:

• Leg objectief en tijdig vast waarom een werknemer een maatregel opgelegd krijgt. Voorkom dat het achteraf lijkt alsof er een verband is met een melding.
• Documenteer zorgvuldig alle functioneringsgesprekken en klachten over de werknemer, vooral als er sprake is van een arbeidsconflict.
• Wees extra waakzaam bij disciplinaire maatregelen tegen werknemers die mogelijk als klokkenluider kunnen worden gezien.
• Houd rekening met de Wbk: de bewijslast ligt volledig bij de werkgever. Achteraf uitleggen is te laat – zorg dat je dossier op orde is voordat je actie onderneemt.

Meer weten over de Wet bescherming klokkenluiders en de impact op werkgevers? Laten het weten!

auteur:
Jan Jaap Lammers
jjlammers@benthemgratama.nl
+ 31 (0)6 820 770 53